Ένα παρθένο Δάσος, η Μεντιέτα και η Οφηλία στο Νερό.
Ο πίνακας "Οφηλία" του John Everett Millais είναι ένας από τους πιο εμβληματικούς πίνακες του 19ου αιώνα μιας και έχει εμπνεύσει πολυάριθμους καλλιτέχνες λόγω της ισχυρής του οπτικής και συναισθηματικής επίδρασης. Απεικονίζει την τραγική ηρωίδα της Σαίξπηρικής τραγωδίας του "Άμλετ", την Οφήλια, τη στιγμή που επιπλέει στο νερό μετά την αυτοκτονία της.
Ο Millais χρησιμοποίησε εξαιρετική τεχνική για να αποδώσει τη λεπτομέρεια και τη φυσικότητα τόσο του τοπίου όσο και της φιγούρας της Οφηλίας. Η ακρίβεια και η ζωντάνια των φυτών και του νερού δημιουργούν μια έντονα ρεαλιστική και ρομαντική εικόνα.
Δυο από τα στοιχεία που ασκούν έντονη επιρροή στον θεατή αλλά και σε άλλους καλλιτέχνες ειναι το συναισθηματικό και δραματικό περιεχόμενο του έργου.Η εικόνα της νεαρής γυναίκας που επιπλέει νεκρή στο νερό είναι φορτισμένη με θλίψη, ομορφιά και τραγικότητα, σαν σκηνή από αρχαία τραγωδία. Ο συμβολισμός στο θέμα δε λείπει μιας και εξετάζει έννοιες όπως η θλίψη, η τρέλα, η φύση και ο θάνατος. Η φυσική ομορφιά της Οφηλίας σε συνδυασμό με τη φρικτή της μοίρα δημιουργεί έναν ισχυρό συμβολισμό της ευάλωτης ανθρώπινης κατάστασης και της σχέσης του ανθρώπου με τη φύση.
Παρα τα στοιχεία σε σύνθεση, τεχνική και συμβολισμό μια σχέση είναι αυτή που προσελκύει στη μελέτη και έμπνευση άλλων καλλιτεχνών από τον πίνακα του Millais, δεν είναι άλλο από τη σχέση του Σώματος με το Νερό.
Το στοιχείο αυτό της κάθαρσης αποτελεί διαχρονικό σύμβολο της Ζωής και του Θανάτου.Το νερό, ένα αρχέγονο σύμβολο της ζωής, της καθαρότητας και της αναγέννησης, χρησιμοποιείται για να συμβολίσει την τραγική κατάληξη της Οφηλίας. Η αντίθεση αυτή προσδίδει στον πίνακα μια επιπλέον διάσταση, καθώς η ζωή και ο θάνατος συνυπάρχουν σε μια τραγική αρμονία.
Ταυτόχρονα, οι ενώσεις με την φεμινιστική πλευρά της κοινωνίας δε πρέπει να παραληφθούν στην αναφορά τους.Το σώμα παρουσιάζεται στο νερό Ευάλωτο και Ελεγχόμενο από μια εξωγενής δύναμη. Ο πίνακας συχνά ερμηνεύεται ως αναπαράσταση της γυναικείας ευαλωτότητας και της κοινωνικής καταπίεσης. Η Οφηλία, ως μια γυναίκα που υποκύπτει στην τρέλα λόγω των ανδρικών επιρροών στη ζωή της, γίνεται σύμβολο της γυναικείας υποταγής και του ελέγχου που ασκείται πάνω στις γυναίκες. Η απεικόνιση της ηρωίδας ερμηνεύεται ως αντανάκλαση της παραδοσιακής σύνδεσης των θηλυκών με τη φύση και την αναπαραγωγή. Το νερό ως σύμβολο της μήτρας και της γέννησης συνδέει τη γυναίκα με τη φυσική αναγέννηση, αλλά εδώ διαστρέφεται σε μια εικόνα θανάτου και απώλειας.
Ana Mendieta Performance. |
Καλλιτέχνες όπως η Ana Mendieta και έργα όπως η ταινία μικρού μήκους "Virgin Woods" χρησιμοποιούν την εικόνα του έργου για να εξερευνήσουν και να επαναδιατυπώσουν τη γυναικεία εμπειρία και ταυτότητα. Μέσα από αυτές τις επιτελεστικές και καλλιτεχνικές επανερμηνείες, οι καλλιτέχνες μπορούν να αμφισβητήσουν και να ανακαλύψουν νέες αφηγήσεις για τις γυναίκες, αναδεικνύοντας θέματα όπως η ανθεκτικότητα, η αυτονομία και η αντανάκλαση του γυναικείου πόνου και της λύτρωσης.
Αυτό συνέβη και στη ταινία μικρού μήκους “Virgin Woods”.
Αν και συμπαραγωγή αναμεσα σε Αυστρία και Πολωνία, Το Virgin Woods έχει γυριστεί αποκλειστικά σε Πολωνικά εδάφη στα οποία η 11χρονη Johanna (Agnieszka Piszczek),με οπτική απόδοση ξωτικού βγαλμένου από βιβλία του Τολκιν, ζει σε ένα γοητευτικό για ορισμένους εξοχικό σπίτι με τη μητέρα της ενώ ξεκινά να μπαίνει στα πρώτα βήματα της εξερεύνησης της σεξουαλικότητας της, αφήνοντας πίσω τη παιδική της ταυτότητα.
Βαδίζοντας μέσα στο πυκνό δάσος ενώ ονειροπολεί, γνωρίζει τον κρυφό της σύντροφο, μακρυά από τον κόσμο των ενηλίκων. Παρά την ειδυλλιακη κατάσταση, ο κύνδυνος παραμονεύει στο σκοτεινό δάσος, έτοιμος να διακόψει τις στιγμές τους.
Στη ταινία μικρού μήκους Virgin Woods, η σκηνοθέτης εστιάζει στη δύναμη των εικόνων. Κανείς δε μπορεί να αρνηθεί το γεγονός πως στην αρχή του φίλμ, η εικόνα της νεαρής Johanna να παίζει κρατώντας την αναπνοή της κάτω από το νερό και ξαπλωμένη στην κοίτη ενός μικρού ποταμού, φέρνει άμεσα στο μυαλό τη σαιξπηρική Οφηλία, ζωγραφισμένη από τον John Everett Millais.
Από κινηματογραφική σκοπιά, το μεγαλείο του τοπίου, η πυκνή βλάστηση και οι υδάτινες οδοί αναφέρονται στην κινηματογραφική οπτική και απόδοση του Αντρέι Ταρκόφσκι και συγκεκριμένα, της ταινίας « η παιδική ηλικία του Ιβάν(1962)».
Όλα είναι επιμελώς μελετημένα στο Virgin Woods. Η σκηνοθέτις μας δείχνει ότι έχει πλήρη γνώση όχι μόνο του κινηματογραφικού μέσου, αλλά και όλων των επιμέρους στοιχείων της ιστορίας, δημιουργώντας τη σωστή ισορροπία ανάμεσα στο ειπωμένο και το ανείπωτο με τόσες σύντομες αναφορές στο παρελθόν.Στιγμές που στην καθημερινότητά τους, αποκτούν σχεδόν ονειρική χροιά (βλέπε ακόμα και τη φωτιά που διοργανώνεται στο πανηγύρι του χωριού), μέσα από μια συνεχή αίσθηση αναστολής της πραγματικότητας.
Ο συμβολισμός είναι κάτι που χρησιμοποιείται με μεγάλη συχνότητα.
Δεν είμαστε λοιπόν αντιμέτωποι με την ιστορία ενός μικρού κοριτσιού που πρόκειται να μεταβεί σε ένα άλλο επίπεδο σεξουαλικότητας και σωματικότητας. Ή, μάλλον, όχι μόνο.
Αυτό που βλέπουμε, στην πραγματικότητα, είναι πολύ περισσότερο. Είναι, ίσως, η ίδια η φαντασία της νεαρής Johanna, η οποία παρόλο που είναι έντονα πρόθυμη να ανακαλύψει έναν ενήλικο εαυτό, φοβάται βαθιά για το τι την περιμένει στη συνέχεια.Η Julia Zborowska γνωρίζει πολύ καλά τον τομέα της παρέχοντας στον θεατή την πλήρη ελευθερία στην ερμηνεία.
Θα έλεγε κανείς πως ίσως είναι μια δράση στο να επαναφέρουμε τον εαυτό μας στην παιδική του ηλικία, σε μια προσπάθεια να νιώσει ξανά το ανέμελο και ονειροπόλο παιδί που ήταν ένα δευτερόλεπτο πριν αλλάξει επίπεδο.
follow me : @sa_so_ri