 Ο Τουτανχαμών ήταν μόλις εννέα ετών όταν στέφθηκε βασιλιάς της Αιγύπτου κατά τη διάρκεια της 18ης δυναστείας του Νέου Βασιλείου. Την ιστορία του δεν θα την γνωρίζαμε αν ο Χάουαρντ Κάρτερ, ένας αρχαιολόγος, δεν είχε ανακαλύψει τον τάφο του στην Κοιλάδα των Βασιλέων το 1922. Ο εξαιρετικά διατηρημένος τάφος του περιελάμβανε μια πληθώρα τεχνουργημάτων που μας παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για αυτήν την εποχή της αιγυπτιακής ιστορίας, όπως η νεκρική μάσκα του Τουταγχαμών. Η νεκρική μάσκα του Τουταγχαμών Η χρυσή ταφική μάσκα του Τουταγχαμών δημιουργήθηκε για τη 18η δυναστεία των φαραώ. Είναι ένα από τα πιο γνωστά έργα τέχνης στον κόσμο και σημαντικό έμβλημα της αρχαίας Αιγύπτου. Η νεκρική μάσκα του Τουταγχαμών έχει ύψος 54 εκατοστά, ζυγίζει σχεδόν 10 κιλά και είναι στολισμένη με ημιπολύτιμους λίθους στην εικόνα της αιγυπτιακής θεότητας της μετά θάνατον ζωής, του Όσιρι. Ένα αρχαίο ξόρκι του Βιβλίου των Νεκρών είναι εγγεγραμμένο με ιερογλυφικά στους ώμους της μάσκας. Το 2015, η πλεκτή γενειάδα των 2,5 κιλών της μάσκας βγήκε και επανατοποθετήθηκε γρήγορα από το προσωπικό του μουσείου. Η μάσκα «δεν είναι απλώς το αρχετυπικό έργο τέχνης από τον τάφο του Τουταγχαμών, αλλά είναι πιθανώς το πιο γνωστό λείψανο από την ίδια την αρχαία Αίγυπτο», σύμφωνα με τον Νίκολας Ριβς, αιγυπτιολόγο. Ορισμένοι Αιγυπτιολόγοι εικάζουν από το 2001 ότι αρχικά προοριζόταν για τη βασίλισσα Νεφερνεφερουατέν.  μάσκα του Τουταγχαμών (περίπου 1323 π.Χ.). Roland Unger , CC BY-SA 3.0 , μέσω Wikimedia Commons Η Ανακάλυψη του Τάφου Ο Χάουαρντ Κάρτερ, Βρετανός Αιγυπτιολόγος, έσκαβε για αρκετά χρόνια στην Κοιλάδα των Βασιλέων, ένα βασιλικό νεκροταφείο ταφής που βρίσκεται στη δυτική όχθη της Θήβας, μιας αρχαίας πόλης, στις αρχές του 20ού αιώνα. Ευτυχώς ο Λόρδος Κάρναρβον παρέτεινε τη χορηγία για της ανασκαφές του Κάρτερ για έναν ακόμη χρόνο, μετά την λήξη της προθεσμίας που του είχε δώσει. Ο Κάρτερ ανακάλυψε την πρώτη από τις 12 σκάλες που οδηγούσαν στον τάφο του Τουταγχαμών στις αρχές Νοεμβρίου του 1922. Ο Κάρτερ έστειλε έναν τηλεγράφημα στο Κάρναρβον στην Αγγλία για να αποκαλύψουν από κοινού τον τάφο. Ο Κάρναρβον έφυγε αμέσως για την Αίγυπτο, και στις 26 Νοεμβρίου 1922, άνοιξαν μια τρύπα στην πόρτα του προθάλαμου για να κοιτάξουν μέσα. Καθώς τα μάτια τους συνήθιζαν τη φωτεινότητα, τα χαρακτηριστικά του τάφου εμφανίστηκαν, τα γλυπτά, τα περίεργα ζώα και τον χρυσό ήταν παντού. Ο Χάουαρντ Κάρτερ εξήγησε: «Η σφραγισμένη πόρτα ήταν μπροστά μας, και με την αφαίρεσή της, έπρεπε να διαγράψουμε τους αιώνες και να βρεθούμε στην παρέα ενός μονάρχη που κυβέρνησε πριν από περίπου 3.000 χρόνια. Τα συναισθήματά μου ήταν ένας περίεργος συνδυασμός καθώς ανέβαινα στο βάθρο και κατάφερα το πρώτο χτύπημα με ένα τρεμάμενο χέρι. Ένα θέαμα που κόβει την ανάσα αποκάλυψε αυτό που φαινόταν να είναι ένας πλήρης τοίχος από χρυσό». Η χρυσή Μεγάλη λάρνακα ήταν αυτό που είδαν. Δεν είχαν φτάσει ακόμη στον ταφικό θάλαμο του Φαραώ. Δεν μπορούσαν να καταλάβουν την τύχη τους να αποκαλύψουν αυτό που τώρα πιστεύεται ότι είναι ο τάφος του μοναδικού Φαραώ που είχε παραμείνει πλήρης και για αιώνες. Φυσικά, εκείνη τη εποχή των ειδήσεων του ραδιοφώνου και του Τύπου, το εύρημα προκάλεσαν μεγάλο σάλο. Η Αιγυπτομανία κυρίευσε τον κόσμο και όλα πήραν το όνομά τους από τον Τουταγχαμών. Η αποκάλυψη του τάφου πυροδότησε ένα ανανεωμένο ενδιαφέρον για την αρχαία Αίγυπτο. Το εσωτερικό φέρετρο του Τουταγχαμών Η σαρκοφάγος του Τουταγχαμών φιλοξενούσε όχι ένα, αλλά τρία φέρετρα που περιείχαν το σώμα του βασιλιά. Τα δύο εξωτερικά φέρετρα ήταν κατασκευασμένα από ξύλο, καλυμμένα με χρυσό και διακοσμημένα με ημιπολύτιμoυς λίθους. Το εσωτερικό φέρετρο ήταν από μασίφ χρυσό. Αυτό το φέρετρο δεν ήταν η αστραφτερή χρυσή φιγούρα που βλέπουμε αυτή τη στιγμή στο Αιγυπτιακό Μουσείο όταν το πρωτοβρήκε ο Χάουαρντ Κάρτερ. Σύμφωνα με τον Κάρτερ, ήταν επικαλυμμένο με μια παχιά μαύρη ουσία που έμοιαζε με πίσσα που έφτανε από τα χέρια μέχρι τους αστραγάλους. Οι θεοί θεωρούνταν ότι είχαν ασημένια κόκκαλα, χρυσό δέρμα και μαλλιά που είχαν διαμορφωθεί από λάπις λάζουλι, έτσι ο μονάρχης απεικονίζεται εδώ στην κατώτερη κοσμική αναπαράστασή του στη μετά θάνατον ζωή. Στολισμένες με ημιπολύτιμους λίθους, οι θεές Wadjet και Nekhbet απλώνουν τα φτερά τους στο σώμα του. Η μάσκα του Τουταγχαμών Είναι κατασκευασμένη από δύο στρώσεις χρυσού. Σύμφωνα με την κρυσταλλογραφία ακτίνων Χ που εκτελέστηκε το 2007, η μάσκα είναι κατασκευασμένη κυρίως από κράμα χαλκού και χρυσού 23 καρατίων. Η επιφάνεια της μάσκας είναι επικαλυμμένη με μια πολύ λεπτή επίστρωση από δύο διακριτά κράματα χρυσού: ένα ελαφρύτερο χρυσό 18,4 καρατίων για το λαιμό και το πρόσωπο και ένα χρυσό 22,5 καρατίων για το υπόλοιπο της νεκρικής μάσκας. Το πρόσωπο απεικονίζει την τυπική παράσταση του Φαραώ και οι ανασκαφείς ανακάλυψαν την ίδια εικόνα παντού σε όλο τον τάφο. Φέρει ένα κάλυμμα κεφαλής με το βασιλικό έμβλημα ενός γύπα και μιας κόμπρας, που αντιπροσωπεύει την κυριαρχία του Τουταγχαμών τόσο στην Άνω όσο και στην Κάτω Αίγυπτο.  Το πίσω μέρος της μάσκας του Τουταγχαμών Πρακτικά σε όλα τα εναπομείναντα αρχαία αιγυπτιακά έργα τέχνης, τα αυτιά είναι τρυπημένα για σκουλαρίκια, ένα χαρακτηριστικό που πιστεύεται ότι προοριζόταν για βασίλισσες και παιδιά. Ο Αιγυπτιολόγος Zahi Hawass είπε ότι «η αντίληψη για το τρύπημα του αυτιού είναι εσφαλμένη επειδή όλοι οι μονάρχες της 18ης Δυναστείας φορούσαν σκουλαρίκια κατά τη διάρκεια της βασιλείας τους». Η νεκρική μάσκα του Τουταγχαμών είναι ένθετη με πολύτιμους λίθους και χρωματιστό γυαλί, που περιλαμβάνει χαλαζία για τα μάτια, λάπις λάζουλι για γύρω από τα μάτια και τα φρύδια, οψιανό για τις κόρες, αμαζονίτη, καρνελιάνο, τιρκουάζ και φαγεντιανή. Η λεπτή χρυσή γενειάδα των 2,5 κιλών, ένθετη με μπλε γυαλί για πλεκτή εμφάνιση, είχε αποκολληθεί από την νεκρική μάσκα όταν ανακαλύφθηκε το 1925, αλλά συνδέθηκε με το πηγούνι χρησιμοποιώντας έναν ξύλινο πείρο το 1944. Όταν η νεκρική μάσκα του Τουταγχαμών βγήκε από την βιτρίνα του για καθαρισμό τον Αύγουστο του 2014, η γενειάδα βγηκε. Σε μια προσπάθεια να το επισκευάσει, το προσωπικό του μουσείου χρησιμοποίησε εποξειδικό, το οποίο έκανε τη γενειάδα να είναι εκτός κέντρου. Η ζημιά ανακαλύφθηκε τον Ιανουάριο του 2015 και αποκαταστάθηκε από μια γερμανική ομάδα που την επισκεύασε με κερί μέλισσας, μια φυσική ουσία που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι. Οκτώ μέλη του προσωπικού του Αιγυπτιακού Μουσείου κατηγορήθηκαν και απολύθηκαν τον Ιανουάριο του 2016 επειδή φέρεται ότι παραμέλησαν τις επαγγελματικές και επιστημονικές διαδικασίες επισκευής και δημιούργησαν μόνιμες ζημιές στη νεκρική μάσκα. Αυτό το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο artincontext.org/ |
Η σύγχρονη τέχνη στην ελλάδα και στο εξωτερικό, εικαστικά, γλυπτική, κατασκευές, καλλιτέχνες, γκαλερί, πολιτισμός |